Монголын жүдо бөхийн холбоо

Монголын Жүдогийн Холбоо нь 14 жүдогийн клуб, 21 аймгийн Спорт төвөөс бүрддэг. Холбооны цаашдын үйл ажиллагааг улам сайжруулж, боловсронгуй болох боловсронгуй болгох үүднээс 4 жилд нэг удаа Нэгдсэн хурал зарлаж хуралддаг. Холбооны гишүүн клубүүдээс сонгогддог төлөөлөл дундаас холбооны ерөнхийлөгч, ерөнхий нарийн бичиг, төлөөлөн удирдах хяналтын зөвлөлийг сонгодог. 
Монголын жүдогийн замнал эгэл даруухан эхлэлтэй, 1960-аад оны сүүлээр Бүгд Найрамдах Чех улсад суралцаж байсан Монгол оюутнууд жүдо бөхөөр хичээллэж, эх орондоо ирээд жүдогийн дугуйлан байгуулан залуусыг сургах болжээ. Тэд бол Карлын Их сургуулийн оюутан асан Л.Батмөнх, С.Цэцэгжав нар юм. Удалгүй тэдэнтэй Герман, Чех улсад суралцаж, жүдогоор хичээллэж байсан О.Лодон, Л.Нямцэрэн нар хүч нэмснээр Хөдөлмөр нийгэмлэг дээр Монголын жүдогийн эхлэл тавигдсан. Анхны жүдочид Ч.Машбатын санаачилгаар Японы Кодоканы их сургуультай холбоо тогтоож, 1969 онд Олон улсын жүдо бөхийн холбоо, Японы жүдо бөхийн холбоонд хандан монгол улсад жүдо бөхийг хөгжүүлэх үйлсэд туслахыг хүссэн захидлыг илгээж байжээ.
Албан ёсоор жүдо бөхийг хөгжүүлэх шийдвэр 1971 оны 1-р сарын 13-нд Сайд нарын Зөвлөлөөс гарч, Биеийн тамир спорт хороонд Жүдо бөхийн шигшээ баг байгуулахаар шийдвэрлэсэн байна. Ингэснээр Монголын жүдочид олон улсын тэмцээнд орох үүд хаалга нээгдсэн юм. Монголын жүдочид Мюнхений олимпын тоглолтод 1972 онд оролцож, тэр жилдээ Азийн болон Олон улсын жүдогийн Холбооны гишүүнчлэлтэй болжээ. 

2008 онд Монголын ард түмний олон жилийн мөрөөдлийг биелүүлж анхны олимпын аваргыг төрүүлсэн нь жүдочид юм. Тавин жилийн хугацаанд Монголын жүдочид олимпын тоглолтоос 1 алт, 5 мөнгө, 6 хүрэл медаль, Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс 4 алт, 4 мөнгө, 17 хүрэл медаль хүртжээ. Олон улсын өндөр чансаат тэмцээнүүд болох Гранд слам, Гранд При тэмцээнүүдээс 2009 оноос хойш гэхэд 256 медаль авчирчээ. Азийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс 17 алт, 22 мөнгө, 45 хүрэл медаль, Өсвөрийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс 10 медаль, залуучуудын аварга шалгаруулах тэмцээнээс 8 медаль хүртсэн тоон мэдээтэй. Түүхэн хугацаанд жүдочдын дундаас Хөдөлмөрийн баатар 6, Ардын багш 5, гавьяат дасгалжуулагч 20 гаруй, гавьяат тамирчин 40 төрсөн юм.

Спортын түүхчид статистикийн магадлал, боломжийн хувьд 3 сая гаруй хүнтэй монгол улсад олимп, дэлхийн аварга төрөх магадлал маш бага, бараг байхгүйтэй адил гэж үздэг. Гэвч монголчуудын дайчин уламжлал, спортлог хүмүүжил, сэтгэхүй дээр суурилсан Монголын жүдогийн сургалт, дасгалжуулалт боломжгүй зүйлийг бодит болгон, магадлалын багыг эрэлхэг тамирчид хичээл зүтгэл, чин сэтгэлээрээ даван туулж чамлахааргүй амжилтын замналыг энэ 51 жилд бүтээсэн билээ.

 
Монголын Жүдо бөхийн холбоо 2001 оноос Азийн аварга шалгаруулах тэмцээнийг анх удаа эх орондоо зохион байгуулж, 2006 онд Зүүн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн, 2012 оноос Чингис хаан гранд при гэх мэт нэр хүндтэй олон улсын тэмцээнүүдийг эх орондоо зохион байгуулжээ. 2022 оноос энэ уламжлалаа чансаа ахиулан сэргээж, Чингис хаан гранд слам тэмцээн болгож 4 жил зохион байгуулах эрхийг аваад байна.